Debata o stanie powietrza

W debacie udział wzięli: dr hab. Mirosław Nakonieczny – prorektor ds. umiędzynarodowienia, współpracy z otoczeniem i promocji Uniwersytetu  Śląskiego, dr Aleksandra Nadgórska-Socha – adiunkt Katedry Ekologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego, dr Leszek Ośródka – ekspert z Zakładu Monitoringu i Modelowania Zanieczyszczeń Powietrza Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, dr inż. Magdalena Żak z Katedry Ochrony Powietrza Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej, dr Czesław Kliś z Zespołu Badań Atmosfery Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Wojciech Główkowski z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Andrzej Szczygieł z Wojewódzkiego Inspektorat Ochrony Środowiska, prof. dr hab. inż. Andrzej Szlęk z Politechniki Śląskiej, Ewa Maniecka z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Eksperci, zaproszeni przez prezydenta Rybnika, Adama Fudalego, przedstawili swoje stanowisko w sprawie zanieczyszczenia powietrza w Rybniku. W ramach debaty, a także w wyniku poprzednich spotkań poświęconych problemowi, wypracowano szereg wniosków, których celem jest podjęcie zdecydowanych działań, zmierzających do poprawy warunków aerosanitarnych w mieście.

Wnioski dotyczą głównie podjęcia zmian w istniejącym stanie prawnym i zakładają m.in. propozycję podjęcia przez Sejmik Województwa Śląskiego uchwały określającej rodzaje lub jakość paliw dopuszczonych do stosowania, a także sposób realizacji i kontroli tego obowiązku.

Warto tutaj wspomnieć o wnioskach z Dialogu ministrów środowiska Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Czeskiej na temat powietrza, który odbył się w Ostrawie 24 stycznia br. Wynika z nich, że Republika Czeska problem niskiej emisji chce rozwiązać poprzez następujące propozycje:

• zakaz spalania węgla brunatnego i kamienia zmieszanego z węglem w urządzeniach o mocy poniżej 300kW,
• gmina, wydając pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego, określa sposób jego ogrzewania,
• wprowadzenie obowiązku kontroli urządzeń grzewczych,
• gmina może ogłosić „zonę niskiej emisji” w przypadku przekroczenia wartości dopuszczalnych zanieczyszczenia powietrza lub na terenach uzdrowiskowych. W takiej „zonie” można wprowadzić ograniczenia w transporcie samochodowym.

Wszystkie powyższe zakazy\obowiązki\prawa gmin wynikają z przepisów odpowiednich ustaw.

Podjęte na konferencji w Urzędzie Miasta Rybnika wnioski sugerują też nałożenie na właścicieli nieruchomości ustawowego obowiązku podłączenia nieruchomości do istniejącego ciągu ciepłowniczego. Podłączenie do ciepłociągu nie obowiązywałoby, gdyby istniała możliwość innego ekologicznego ogrzewania (np. podłączenie do gazociągu). Proponowane rozwiązanie byłoby jednocześnie bodźcem do zintensyfikowania polityki inwestycyjnej przedsiębiorstw ciepłowniczych i budowy nowych ciepłociągów.

Sporo wniosków dotyczy działań, jakie mogłyby zostać podjęte w Rybniku. Sensownym rozwiązaniem byłoby np. powołanie Zespołu do spraw rozwoju ogrzewania ciepłem sieciowym na terenie miasta czy podjecie współpracy z uczelniami wyższymi w zakresie ewidencjonowania źródeł emisji w celu zdiagnozowania stany faktycznego i modelowania emisji zanieczyszczeń na terenie miasta. Istotne dla miasta byłoby także kontynuowanie programów współfinansowanych z funduszy: Narodowego i Wojewódzkiego Ochrony Środowiska wspierających instalowanie ekologicznych źródeł ogrzewania.

Sugerowano także zmianę polityki państwa w kierunku: zwiększenia dostępności paliw ekologicznych poprzez obniżenie podatków w nich zawartych, ustalenia preferencji podatkowych lub kredytowych dla inwestorów realizujących budownictwo mieszkaniowe z wykorzystaniem np. pomp ciepła i energii elektrycznej jako jedynego źródła ogrzewania, wprowadzenia kompleksowych zmian w prawie zagospodarowania przestrzennego i budowlanym, preferujących realizację zabudowy z ogrzewaniem paliwami ekologicznymi.

UM Rybnik

Poniżej prezentacja: Skąd się bierze smog w Rybniku