Cafe Rybnik 3-2013-[79]

Page 1

Reklama

Rozdzielono

Krewki książę Jan

Przyznano miejskie dotacje w ramach drugiego konkursu grantowego na wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej. Więcej czytaj na str. 3

14 lutego na zamku w Raciborzu otwarto izbę tradycji śląskiego więziennictwa. W XV wieku uwięzienie na raciborskim zamku pewnej grupy osób doprowadziło do międzynarodowego skandalu. Więcej czytaj na str. 7

miejskie pieniądze na sport

zwany Żelaznym

wielk rybni a cka kr zyżó wka st

r. 6

Gazeta BEZPŁATNa 22 lutego 2013 Rok III, nr 3 (79) Nakład 10 tys. egzemplarzy

następne wydanie 22.03.2013 RYBNIIK 36 rybnickich par obchodziło jubileusz 50-lecia pożycia małżeńskiego. Dostojni jubilaci świętowali podczas dwóch spotkań, które 5 i 6 lutego zorganizowano w rybnickim urzędzie miasta. Ze złotymi parami spotkał się prezydent Adam Fudali, który wręczył parom medale Prezydenta RP za długoletnie pożycie małżeńskie, listy gratulacyjne oraz upominki. W programie uroczystości był również występ zespołu GAMA.tt

Złote gody w magistracie Czytaj dalej na str. 3

Reklama

Nietrzeźwi

opiekunowie Rybnik Policjanci z Rybnika zatrzymali pijaną kobietę oraz jej konkubenta. Oboje sprawowali opiekę nad dziwięciomiesięcznym dzieckiem. Do zatrzymania doszło dzięki anonimowemu zgłoszeniu. Krótko przed północą z 11 na 12 lutego funkcjonariusze otrzymali zgłoszenie o awanturze w jednym z mieszkań przy ul. Ogrodowej w Leszczynach. Jak się okazało, 34-letnia kobieta i jej 29– letni partner mieli prawie 2 promile alkoholu w organizmie. Oboje „opiekowali się” niespełna roczną córeczką. Jak ustalili funkcjonariusze, dziecko było zaniedbane, a w mieszkaniu nie było odpowiednich warunków. Dziewczynka trafiła do rybnickiego szpitala, a następnie została interwencyjnie przekazana do rodziny zastępczej. O jej dalszym losie zdecyduje sąd rodzinny. Po wytrzeźwieniu, opiekunowie odpowiedzą za narażenie zdrowia i życia dziecka, jest to przestępstwo zagrożone karą do 5 lat pozbawienia wolności. kmp


22 lutego 2013

Wiadomości

Sto lat dla pana Józefa

M

ieszkaniec Gminy Lyski, Józef Witek, świętuje setne urodziny. Przyszedł na świat 13 lutego 1913 r. w Raszczycach. Tutaj przeżył większość swojego życia. Dostojny jubilat

www.mydlarniaskarbyswiata.pl

niecodzienna i doniosła. Niewielu z nas ma możliwość obchodzenia setnych urodzin. Sto lat, to czas, który dla większości z nas, zwłaszcza na początku życiowej drogi, wydaje się nie do osiągnięcia, to czas w którym zebrać można mnóstwo doświadczeń i mądrości, przeżyć wspaniałe chwile szczęścia i niezmierzonej radości – mówił wójt. Okolicznościowe urodzinowe spotkanie odbyło się w niedzielę 10 lutego w Centrum Opieki Paliatywnej w Starych Siołkowicach, gdzie przebywa wychował 2 dzieci, doczekał obecnie Józef Witek. W jubisię 5 wnucząt i 5 prawnucząt. leuszu udział wzięła najbliżW niedzielę, 10 lutego, wójt sza rodzina, przyjaciele oraz Grzegorz Gryt, w imieniu mieszkańcy Raszczyc wraz władz Gminy i jej mieszkań- z sołtysem Rudolfem Urbiców, złożył jubilatowi najlep- szem. sze życzenia. – Jest to okazja red.

Podejrzany o rozbój zatrzymany dzięki interwencji świadka

P

olicjanci z komisariatu w Boguszowicach zatrzymali 20-letniego mężczyznę, który 17 lutego, około godziny 19.00, w rejonie torowiska w pobliżu ulicy

Rajskiej, napadł na 18-letniego mieszkańca tej dzielnicy. Grożąc mu pobiciem przy użyciu noża, dokonał kradzieży telefonu komórkowego. Podejrzanemu o rozbój grozi teraz kara

pozbawienia wolności do lat 12. Szybka interwencja policjantów była możliwa, dzięki informacji, od anonimowego świadka, który spacerował nieopodal red. miejsca zdarzenia.

Podsumowanie akcji Truck

P

olicjanci z rybnickiej drogówki przeprowadzili 13 lutego w godzinach 6.00 – 22.00 akcję pod kryptonimem Truck. Jej celem było ujawnienie i wyeliminowanie nieprawidłowości w transporcie osób i rzeczy. Policja sprawdziła ponad 44 samochody. Wszyscy kierujący byli trzeźwi. W jednym przypadku policjanci ujawnili źle zabezpieczony ładunek Reklama

i jeden przeładowany samochód. Podczas działań 9 kierujących ukarano mandatami, zastosowano 5 pouczeń oraz w 5 przypadkach zatrzymano dowody rejestracyjne. Najczęstszym nadużyciem było nadmierne zużycie ogumienia, nieprawidłowe oświetlenie, wyciek płynów eksploatacyjnych czy niesprawny układ hamulcowy. Poważniejszym przypadkiem, do które-

go zostali wezwani wczoraj funkcjonariusze, była kolizja drogowa na ul.Podmiejskiej. 53-letni kierowca ciężarowego Iveco podczas wykonywania manewru cofania zderzył się z osobowym mercedesem. Podczas tego zdarzenia nikt nie odniósł obrażeń. Kierowca tira z Opola został ukarany mandatem w wysokości 300 zł. red.

Prezydent ogłosił wielki

konkurs

W

dwunastu miejskich placówkach oświatowych w Rybniku odbędą się konkursy na stanowiska dyrektorów. Zgłoszenia kandydatów przyjmowane są do 8 marca. Konkursy dotyczą przedszkoli nr 4, 10, 13, 21, 22, 25 oraz 41, szkół nr 13 i 34 oraz zespołów szkolnoprzedszkolnych 1, 3 i 4. (w)

2

Artykuł sponsorowany

Dzień Kobiet

w Mydlarni Skarby Świata Całego Rybnik Zapraszamy wszystkich, którzy chcą sprawić radość Paniom. Od 1-8.03.13 czeka na Was 5-10% rabatu na kosmetyki. Wy wybieracie, my pięknie pakujemy, a obdarowane Panie są szczęśliwe. A oto nasze propozycje. Na początek relaks, czyli SPA w domowym zaciszu z dodatkiem naszych pian do kąpieli; indonezyjskiej lub tajskiej z organicznym olejem jojoba i masłem cupuacu o niesamowitych egzotycznych zapachach. Polecamy też piany Syberyjskie SPA z zawartością wysoce aktywnych ekstraktów roślin z Dalekiego Wschodu, albo mleko Sekret Egiptu, Kąpiel Kleopatry czy Grecka Oliwka. Doskonałe na tę porę roku, kiedy nasza skóra potrzebuje detoksu i odświeżenia, będą kosmetyki z minerałami z Morza Martwego zawierające unikalny zestaw mikroelementów. Do wybo-

ru mamy sól do kąpieli, błoto i glinkę (pomocne w leczeniu trądziku, łuszczycy, egzemy i innych problemów skórnych). Kolejnym zabiegiem w naszym domowym SPA niech będą masaże z użyciem aromatycznych olejków do masażu i balsamów z masłem shea, kremów do ciała z organicznymi olejami z rokitnika i cedru. Rokitnik zawiera ogromne ilości wit C, która działa wybitnie odmładzająco, zaś olej cedrowy zawiera 5 razy więcej wit E (zwanej witaminą młodości) niż oliwa z oliwek i doskonale wzmacnia skórę. Polecamy też Balsam Egiptu z kwiatem lotosu i Gęsty Syberyjski Olej do

Ciała o działaniu antycellulitowym z woskiem pszczelim i olejkami z jałowca, cedru, jodły, maliny.

Doskonałym prezentem będą olejki do pielęgnacji twarzy:

• arganowy – eliksir młodości, skutecznie likwiduje zmarszczki, • z pestek dzikiej róży wygładza, rozjaśnia przebarwienia, pogrubia warstwę kolagenu macadamia – mistrz nawilżania i regeneracji. A z nowości pojawiły się mydełka marsylskie z masłem shea wyjątkowo łagodne dla skóry i pięknie pachnące żele pod prysznic Savonnerie z olejkiem arganowym i świeżym oślim mlekiem. ...............................

Mydlarnia

Skarby Świata Całego, Rybnik przy św. Jana

Minister wspiera Rybnik Rybnik Prezydent Adam Fudali uzyskał osobiste zapewnienie wicepremiera Janusza Piechocińskiego o priorytetowym traktowaniu przez rząd RP możliwości kontynuacji budowy przez EDF nowego bloku energetycznego w Elektrowni Rybnik.

W

icepremier i minister gospodarki Janusz Piechociński skierował do rybnickiego magistratu pismo, w którym zapewnia o pełnym poparciu i zaangażowaniu polskiego rządu w działania na rzecz dalszej budowy przez francuski koncern EDF nowoczesnego bloku energetycznego w Rybniku o wartości inwestycyjnej 1,8 mld euro. Korespondencja jest odpowiedzią na apel poparty przez Radę Miasta Rybnika, który w połowie stycznia prezydent Fudali wystosował do Komisji Europejskiej oraz rządu o podjęcie zdecydowanych działań mających na celu zmianę niekorzystnych dla Rybnika, regionu i kraju decyzji, wstrzymujących inwestycję grupy EDF. Zabiegi prezydenta zmierzały m.in. do przekonania Prze-

wodniczącego Komisji Europejskiej Jose Manuela Barroso oraz premiera Donalda Tuska o konieczności wprowadzenia projektu budowy nowego bloku energetycznego na listę Narodowego Programu Inwestycyjnego. Wprowadzenie tej inwestycji

na listę projektów pozwalających inwestorom rozliczyć część kosztów przedsięwzięć modernizacyjnych bezpłatnymi uprawnieniami do emisji CO2, przyczyni się do zmiany decyzji właściciela EDF Rybnik. (red.)

Zawsze najnowsze wiadomości

na portalu naszrybnik.com.

Kliknij i zobacz, co w regionie!


22 lutego 2013

3

Wiadomości

Złote gody w magistracie Jak walczyć ze smogiem Rybnik Aby polepszyć stan powietrza nad śląskimi miastami potrzeba nie tylko dużych pieniędzy, ale po pierwsze – sporych zmian w prawie, po drugie – dobrej koordynacji na szczeblu regionu i po trzecie – dużej determinacji w edukacji mieszkańców wciąż palących w piecach śmieciami lub niskiej jakości paliwem. Takie wnioski padały po debacie ekspertów z mieszkańcami Rybnika na temat panującego od dawna szczególnie dużego zanieczyszczenia powietrza.

Rybnik 36 rybnickich par obchodziło jubileusz 50-lecia pożycia małżeńskiego. Dostojni jubilaci świętowali podczas dwóch spotkań, które 5 i 6 lutego zorganizowano w rybnickim urzędzie miasta. Ze złotymi parami spotkał się prezydent Adam Fudali, który wręczył parom medale Prezydenta RP za długoletnie pożycie małżeńskie, listy gratulacyjne oraz upominki. W programie uroczystości był również występ zespołu GAMA.

Z

Dokończenie ze str. 1

łote Gody świętowali: Aniela i Teodor Adamczykowie, Aleksandra i Jan Amalio, Irena i Antoni Broża, Gertruda i Gwidon Dziwoki, Salomea i Józef Fojtowie, Jadwiga i Jan Kalitowie, Elżbieta i Henryk Kliche, Stefania i Bronisław Konskowie, Lidia i Antoni Mandryszowie, Anna i Czesław Pawełkowie, Renata i Bogusław Piechowie, Elfry-

da i Paweł Piechowie, Krystyna i Rudolf Popkowie, Urszula i Jerzy Reinholdowie, Zofia i Adolf Sierni, Natalia i Augustyn Syrek, Adela i Stanisław Szamańscy, Urszula i Eugeniusz Świerczkowie, Maria i Józef Bombikowie, Eryka i Bolesław Fojcikowie, Dorota i Norbert Leżochowie, Ewa i Rudolf Mrozowie, Urszula i Alojzy Nogły, Halina i Walenty Nosiadkowie, Edyta i Karol Paszkowie, Maria

i Edward Rusinowscy,Bernadeta i Alojzy Skorupowie, Amalia i Ryszard Sławińscy,Halina i Stanisław Słodczykowie, Regina i Longin Sobotowie, Otylia i Zygmunt Sopalowie, Barbara i Wiesław Swobodowie, Irena i Erwin Szułowie, Adela i Jan Węgrzykowie, Maria i Franciszek Zeusowie, Wanda i Marian Zygmuntowie. um

Do dyskusji na temat walki z przyczynami, unoszącego się od wielu dni nad miastem, smogu zaproszono 31 stycznia do rybnickiego Urzędu Miasta przedstawicieli Uniwersytetu Śląskiego, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Głównego Instytutu Górnictwa, Politechniki Śląskiej, Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Wojewódzki Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach reprezentowała Ewa Maniecka – kierownik Zespołu Ochrony Atmosfery. Przybyło też ponad pięćdziesięciu mieszkańców zainteresowanych tym tematem. Najwięcej emocji wśród dyskutantów wzbudziły prezentowane podczas konferencji wnioski ze spotkania polskich i czeskich ministrów środowiska, któ-

re odbyło się w tej sprawie 24 stycznia w Ostrawie. Chodzi m.in. o wprowadzenie możliwości wpisywania do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego stref, w których nie będzie można instalować nieefektywnych urządzeń grzewczych, a także o wprowadzenie obowiązkowości podłączania się do istniejących w danym miejscu sieci cieplnych, czy też umożliwienie kontroli nie tylko – jak dzisiaj – spalanych paliw, ale też emisji. Proponowano także zaliczyć miał surowy i muł węglowy do odpadów, których nie można używać jako opału w prywatnych domach. Mogłyby być spalane w spalarniach odpadów. Sporym zainteresowaniem uczestników rybnickiej debaty cieszyły się informacje o tym, ze Wojewódzki Fundusz Ochrony

Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach oferuje wsparcie gminom decydującym się na wzięcie pożyczki na programy ograniczania niskiej emisji przewidujące dofinansowanie w postaci dotacji dla indywidualnych osób do wymiany starych pieców na nowe, ekologiczne. W ciągu ośmiu lat realizacji tego programu w woj. śląskim skorzystało z tej szansy ok. 80 gmin wykorzystując na ten cel ponad 160 mln zł. Pozwoliło to na wymianę ponad 16 tysięcy przestarzałych węglowych kotłów w jednorodzinnych domach. Władze Rybnika już zapowiedziały starania o kolejną pożyczkę ze środków WFOŚiGW w Katowicach na kolejną kompleksową termomodernizację budynków mieszkalnych wraz z wymianą pieców i montażem solarów. red.

Rozdzielono miejskie pieniądze na sport Rybnik Przyznano miejskie dotacje w ramach drugiego konkursu grantowego na wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej. Spośród 80 złożonych wniosków dotacje otrzymało 66 klubów, na łączną kwotę przeszło 1,43 miliona złotych. Najwięcej, bo aż 390 tys. zł dostał Volley Rybnik.

W

sparciem objęta zodaniem „Współzawodnictwo stała zarówno bieżąsportowe dzieci i młodzieży ca działalność sporw dyscyplinie sportowej: szatowa klubów, jak i organizacja chy”, adresowanym do osób zawodów i imprez sportowych, posiadających umiejętność w takich dyscyplinach, jak piłgry w szachy na różnych poka nożna, wyciskanie sztanziomach, we wszystkich grugi leżąc, judo, baseball, futbol pach wiekowych; amerykański, szachy, koszy- • Młodzieżowy Klub Mini Żużkówka, mini żużel, kolarstwo lowy „Rybki” Rybnik, któgórskie, ju-jitsu, taekwondo, ry uzyskał dotację na szkokick–boxing, MMA, szermierlenie sportowe zawodników Młodzieżowego Klubu Mini ka, boks, lekkoatletyka, pływaŻużlowego „Rybki” Rybnik, nie, żeglarstwo, tenis stołowy, siatkówka, biegi na orientastawiając sobie za cel wycję oraz sporty osób niepełnoszkolenie oraz doprowadzesprawnych. nie zawodników do mistrzostwa sportowego; Wśród dotowanych klubów znaleźli się m.in.: • Oddział Regionalny Olimpia• Fundacja Elektrowni Rybnik, dy Specjalne Polska – Śląskie organizująca 6. Międzynaroz zadaniem pt. „Szkolenie dowy Wyścig Kolarski Tour sportowe osób z niepełnode Rybnik 2013 – cykliczną sprawnością intelektualimprezę, o dużej randze, cieną”; szącą się wielkim zaintereso- • M i ę d z y p r z e d s z k o l n y waniu kibiców, kolarzy, meUczniowski Klub Sportowy diów; Smerfy na działalność spor• Miejski Klub Szachowy z zatową mającą na celu naukę

gry w szachy w dziewięciu rybnickich przedszkolach dla dzieci w wieku 4-6 lat oraz organizacja turniejów szachowych. Projektem objętych zostanie około 280 dzieci; • VII Międzynarodowy Turniej Judo – SILESIA CUP – Rybnik 2013; • Miejskie Towarzystwo Piłki Nożnej, zrzeszające 9 rybnickich klubów sportowych z takich dzielnic Rybnika jak: Boguszowice Osiedle, Niedobczyce, Chwałowice, Niewiadom, Radziejów, Popielów, Ochojec, Gortatowice, Grabownia i Orzepowice.

Największe dotacje przypadły:

Rybnicki Klub PiłkarskiSzkółka Piłkarska ROW – 145 tys. zł, Towarzystwo Sportowe VOLLEY Rybnik – 390 tys. zł, Miejskie Towarzystwo Piłki Nożnej – 110 tys. zł oraz MTBSILESIA – 105 tys. zł.

Zawsze najnowsze wiadomości

na portalu naszrybnik.com.

Kliknij i zobacz, co w regionie!

red.


22 lutego 2013

4

Wiadomości

EUROPEJSKI STÓŁ WĘGLOWY

Przechwytywanie i magazynowanie CO2: infrastruktura „wspólnego pożytku” Parlament Europejski (Bruksela), 22 styczeń 2013 r.

Gospodarzem 19-stego Europejskiego Stołu Węglowego był poseł Bogdan MARCINKIEWICZ, który przywitał zaproszonych gości oraz zaproponował tematy do debaty: infrastruktura CCS oraz system handlu uprawnieniami do emisji UE ETS. By zobrazować problem, odniósł się on do projektu RUDA realizowanego przez EDF, wartego 1, 8 mld euro, który polega na zastąpieniu czterech najstarszych bloków elektrowni Rybnik, jedną efektywniejszą jednostką. Specyfiką bloku rybnickiego będzie współspalanie biomasy z węglem, co pozwoli produkować do 10% energii zielonej i zmniejszyć emisję CO2 o 30% w porównaniu do tradycyjnych bloków węglowych. Przy budowie nowego bloku pracę miało znaleźć około dwa tysiące osób. Powodem dla którego wstrzymano inwestycje jest niezrozumiała decyzja Komisji Europejskiej w sprawie uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Polska otrzymała przydział 405 milionów ton, ale problem polega na tym, iż Komisja nie przyznała Polsce przydziału tych uprawnień dla nowych elektrowni. Od lipca 2012 r., kiedy decyzja zapadła, nastąpiło przeciąganie liny z KE i udowadniania sobie, że projekt RUDA to nie jest budowa nowej elektrowni, ale odtworzenie istniejącej mocy. Poseł Bogdan MARCINKIEWICZ wyraził swoje niezadowolenie, że tak bardzo potrzebna inwestycja w polskim sektorze energetycznym, jest aktualnie zagrożona.

Korzyści, projektowanie i finansowanie europejskiej infrastruktury do transportu i magazynowania CO2

Podczas swojej prezentacji Prof. Ulrich VAN SUNTUM z Centrum Badań Ekonomii Stosowanej na Uniwersytecie w Münster, zwrócił uwagę na rozbieżności pomiędzy ambitnymi celami klimatycznymi UE, a potrzebą wzmocnienia gospodarki europejskiej wobec rosnącej konkurencji ze strony Chin, Indii i innych krajów rozwijających się. Podczas gdy europejscy politycy próbują narzucić dramatyczne środki by ograniczyć emisje węglowe, Chiny podnoszą swoje roczne zużycie węgla omcałkowitą roczną konsumpcję węgla w UE. Jednym z rozwiązań, pozwalającym utrzymać węgiel w mixie energetycznym UE, mogłoby być przechwytywanie, transport i magazynowanie CO2. CCS może zaoszczędzić pomiędzy 70%-80% emisji CO2, przy kosztach każdej zaoszczędzonej tony CO2 szacowanych na około €54/t CO2. Potencjał magazynowy Europy jest nadal niepewny i brakuje mu politycznego i społecznego wsparcia. Biorąc pod uwagę brak infrastruktury transportowej, żadna z prywatnych firm, nie jest w stanie zainwestować w demonstracyjny projekt CCS. Alternatywą mogłoby być podejście „najpierw infrastruktura”, co pozwoliłoby na inwestycje w wiele mniejszych projektów CCS. Polegając na niepewnych źródłach odnawialnych i importowanych paliwach, Europa ryzykuje niepewne bezpieczeństwo dostaw, nie wspominając wpływu na ceny energii. Prof. VAN SUNTUM zaproponował, by dokładnie ocenić ważność CCS dla przemysłu i produkcji energii. EURACOAL wspiera dalsze prace nad tym problemem i zaprasza zainteresowane strony do współpracy.


22 lutego 2013

5

Wiadomości

EU ETS – Dlaczego potrzebujemy międzynarodowego porozumienia przed strukturalną reformą

Marek KŁOCZKO, Sekretarz Generalny Krajowej Izby Gospodarczej, omówił problem zmian strukturalnych w EU ETS. Przypomniał, że UE musi zapewnić sobie bezpieczeństwo dostaw energii, zabezpieczyć swój wzrost gospodarczy i miejsca pracy zanim zacznie zbawiać świat od zwiększonych emisji CO2, z których sama emituje około 10%. Same Chiny odpowiedzialne są za ponad 50% globalnej emisji CO2 a 300 GW w opalanych węglem elektrowniach, które aktualnie są w fazie konstrukcyjnej, w roku 2050 będzie wciąż działało. Zaproponowana przez KE zmiana harmonogramu handlu emisjami jest niemożliwa do zaakceptowania. Jest to próba ingerencji administracyjnej w dobrze funkcjonujący rynek, nawet jeśli ten rynek nie zachowuje się tak, jakby chcieli niektórzy politycy. Niska cena uprawnień jest, między innymi, rezultatem szybko rozwijających się źródeł odnawialnych i ogólnej złej kondycji gospodarki UE; nie wskazuje to na jakąkolwiek porażkę ETS – cele zostaną osiągnięte – więc niemądrym byłoby zmienianie zasad tylko dlatego, że system nie dostarcza wysokich cen. Jednym z rozwiązań, pozwalającym na zwalczania rosnących emisji CO2, jest wdrożenie CCS. Flagowy projekt demonstracyjny UE upada ze względu na brak finansowania publicznego. Demonstracja na skalę komercyjną zostanie opóźniona. Zanim do tego dojdzie, jakiekolwiek polityki anty węglowe, będą miały silny negatywny wpływ na gospodarkę UE i bezpieczeństwo dostaw. Jedynym rozwiązaniem krótkoterminowym jest wsparcie dla trwających i planowanych budów elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym w Europie. Wykorzystują one najwyższe możliwe sprawności w celu pokrycia przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną w przemyśle i gospodarstwach domowych, w przystępnych cenach i z niskimi emisjami. W TRAKCIE DYSKUSJI, wszyscy uczestnicy zgodzili się, że potrzebny jest nowy bodziec do wdrażania CCS i wezwali Komisję Europejską do przyspieszenia prac. Unia Europejska, z ambitną polityka klimatyczną i energetyczną, musi udowodnić swoje zaangażowanie w szereg rozwiązań technologicznych, wliczając w to CCS. Chris DAVIES, skrytykował sklerotyczne metody podejmowania decyzji w wielu krajach członkowskich. Uważa, że należy to zastąpić nową dynamiką; taką która skapitalizuje wykonaną pracę i popchnie do przodu projekty demonstracyjne, które są już blisko zakończenia realizacji.

Co do ETS, dało się zaobserwować wspólne poczucie zagrożenia, że KE chce ingerować w system oparty o rynek, którego podstawą jest z trudem osiągnięte porozumienie pomiędzy Krajami Członkowskimi co do celów redukcyjnych do 2020. Dr. George MILOJCIC z German Lignite Association powiedział, że propozycja odsunięcia systemu postępuje wbrew temu porozumieniu i zagraża stabilności UE, biorąc pod uwagę to, że pewne kraje członkowskie są zdecydowanie przeciwko jakiemukolwiek zaostrzaniu celów do roku 2020. Pozytywnie ocenił możliwość zaostrzenia tych celów przez pojedyncze kraje członkowskie, ale uważa iż nie powinno to być narzucane przez Komisję bez rzetelnego procesu.

Bogdan MARCINKIEWICZ zaznaczył, że omawiana zmiana Dyrektywy ETS daje Komisji Europejskiej praktycznie niczym nieograniczony mandat do zmian kalendarza aukcji, czyli de facto rynku. Czasowe wycofywania uprawnień z rynku zmienia istotny element dyrektywy ETS, jako że narusza przyjętą zasadę corocznego zmniejszania puli uprawnień na rynku o 1,74%. W efekcie poprzez okresowe zmniejszenie cen uprawnień dopuszczonych do obrotu, Komisja mogłaby doprowadzić do wzrostu ich ceny. Działanie takie, będą mogły negatywnie wpływać na decyzje inwestycyjne, przede wszystkim w sektorze wytwarzania energii elektrycznej. Wiceprzewodniczący EURACOAL, Philip GARNER podsumował, że krytyczne znaczenie będą miały polityczne ramy nowej perspektywy budżetowej, które zachęcą do innowacji i inwestycji. Rozwój przemysłu, tworzenie miejsc pracy i zamożności nie zdarzają się przypadkiem; wymagają stabilności, a nie ciągłych zmian instrumentów, co podkopuje zaufanie inwestorów. Dodał również, że UE musi pozostać atrakcyjnym miejscem prowadzenia interesów. Prezentacje można pobrać ze strony: www.euracoal.org Więcej informacji na: www.bogdamarcinkiewicz.pl


22 lutego 2013

Rozrywka

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 28 utworzą rozwiązanie – przysłowie.

6


22 lutego 2013

Krewki książę Jan

zwany Żelaznym W

ydarzenie to odbiło się szerokim echem w historiografii naszego regionu. Nic zatem dziwnego, że w XIX-wiecznej prasie górnośląskiej, chętnie czerpiącej ze starych kronik, nawiązywano do niego. W jednym z tytułów czytamy o „Uwięzieniu posłów czeskich przez księcia raciborskiego Jana II”. Oto odnośny tekst: „W lubomi, ongiś w ziemi raciborskiej, obecnie w powiecie rybnickim, wystawił pod datą 13 września 1421 roku ówczesny książę raciborski Jan II. dokument, dotyczący uwięzienia posłów czeskich Sprawa miała się jak następuje: W roku 1419 zmarł król czeski Wacław, a następca jego został brat jego Zygmunt. Nowy rządca nie podobał się czeskiemu stronnictwu ludowemu, które chciało mieć królem Władysława Jagiełłę. Gdy tenże jednak odmówił, postanowiono wysłać posłów do wielkiego księcia litewskiego Witolda, ofiarując mu koronę czeską. Zebrało się około 40 osób, które podążyły przez Śląsk do Polski. Książę Jan raciborski był zagorzałym zwolennikiem króla Zygmunta Luksemburczyka. Dowiedziawszy się o posłach zdążających do Polski, kazał ich w Raciborzu zatrzymać i aresztować. Pojmanie posłańców wywołało wielkie oburzenie tak w Czechach jak i w Polsce. Książę sam doniósł o wypadku tym stryjowi swemu Przemysławowi opawskiemu, a list jego datowany

jest z Lubomi. Książę opawski ostrzegał Jana, a inni jego zwolennicy to zrobili, gdyż wiedzieli, że pojmowanie posłów zostanie kiedyś pomszczone. Niestety książę, Jan nie dał się przekonać. Niedługo jednak zaczęły się sypać groźby. Już dnia 17 września wysyła Zygmunt Korybut, siostrzeniec króla Władysława Jagiełły, do księcia Jana posła swego, wzywając go do wydania wziętych do niewoli. Ale i król sam, a także i wielki książę Jan wysyła wszystkich do Berna. Tam król Zygmunt kazał ich wsadzić do lochu, a głównych przywódców stracono. Wypadek ten nie poszedł w zapomnienie u pokrzywdzonych. W roku 1433 napadli Husyci ziemię raciborską, paląc wsi, zamki i pustosząc całą okolicę. Było to już za panowania synów księcia Jana, Mikołaja i Wacława”.

Jaki był kontekst wspomnianych wyżej wydarzeń?

Jan II zwany Żelaznym (ferrus dux), pan na Raciborzu, miał gwałtowny charakter, przez co w źródłach można znaleźć szereg przypadków dokonanych przez niego okrucieństw. Cechy te odziedziczył zapewne po dziadku, księciu żagańskim Henryku V Żelaznym. W 1390 roku polecił utopić proboszczów z Żor i Krzyżowic, a rok później zniszczył dobra biskupa krakowskiego Jana, co sprowadziło na niego kościelne

klątwy, którymi w ogóle się nie przejął. W 1397 roku, ciesząc się mianem pierwszego komornika królestwa Czech, dopuścił się udziału w mordzie na grupie możnowładców czeskich, w tym przeorze joannitów Markoldzie z Wratic. Do zbrodni doszło na zamku w Karlsztejnie koło Pragi, a władca Raciborza – jak chce Augustyn Weltzel – miał być wykorzystany jako narzędzie przez chytrego Josta (brata Prokopa). Jan zwabił ofiary do komnaty, w której czekali już siepacze. Nasz książę osobiście wepchnął miecz w ciało Strnada – dodaje Weltzel, nie stroniąc od refleksji, iż zdarzenie najbardziej plami pamięć księcia Jana. Ponoć Czesi, pomni mordu, nabrali do Jana wstrętu i odtąd nie nazywali go księciem Janem, lecz Mistrzem Janem, czyli katem. Żelazny zamieszany był też w zabójstwo Przemysława, syna księcia cieszyńskiego Przemysława I Noszaka. Mimo związania z dworem Luksemburgów, książę Jan II wziął udział po stronie polskiej w wojnie z Zakonem Krzyżackim w 1414 roku, ale już siedem lat później polecił synowi Mikołajowi uwięzić na zamku raciborskim poselstwo husyckie zmierzające do Krakowa zaoferować Władysławowi Jagielle tron czeski. Wątek ten podjął w szkicu poświęconym blaskom i cieniom panowania Przemyślidów opawsko-raciborskich wytrawny mediewista, dr Norbert Mika. Odno-

śnie zdarzenia badacz przytacza interesującą zapiskę czeskiego kronikarza: 1421. Tego roku mieszkańcy Pragi i [przywódca husycki Jan] Žižka posłali do króla polskiego w poselstwie 4 rycerzy: Wilhelma Kostkę z Postupic, pana Hlasa z Kamenicy, pana Wańka Piwo i pana Wańka, syna pana Pawlika z Pragi, aby im raczył dać władcę lub sam nim został. Gdy wspomniani rycerze – posłowie przyjechali do Raciborza, książę Mikołaj, syn oprawcy Jana, który na Karlsztajnie swym katowskim [czynem] panów zamordował, pojmał [wspomnianych 4 rycerzy] i wydał królowi węgierskiemu na Szpilberg [koło Brna]. Uwięzienie poselstwa spotkało się z ostrą reakcją polskiego dworu, z którym Żelazny, poprzez małżeństwo z Heleną, był przecież skoligacony. Władysław Jagiełło oraz książę Witold wysyłali do Raciborza listy z żądaniem uwolnienia czeskich rycerzy, a król Węgier, Zygmunt Luksemburczyk, obawiając się interwencji polsko-litewskiej armii, proponował Krzyżakom sojusz wymierzony w Polskę i husytów. Świadczy o tym dokument z 9 X 1421 roku, w którym czytamy: Zygmunt z Bożej łaski król rzymski, węgierski i czeski. Gdy szlachetnie urodzony książę na Opawie i Raciborzu uwięził i zatrzymał heretyków z Pragi oraz ich poselstwo, które wysłali do króla Polski i Witolda, tenże sam król Polski i Witold oraz pewni inni

Izba tradycji śląskiego więziennictwa – jedyna taka wystawa w Polsce

C

zy warto zwiedzić izbę? – Jest to jedyna w Polsce tak wszechstronna wystawa o więziennictwie dostępna każdemu turyście. W Polsce mamy dwie wystawy poświęcone więziennictwu – w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu oraz w Areszcie Śledczym w Warszawie Mokotów, ale nie są

7

Tajemnice historii

one ogólnodostępne. Przygotowania do wystawy trwały od połowy zeszłego roku. Elementy umundurowania, sprzętu uzbrojenia i wyposażenie celi oraz mapy zostały przekazane przez dyrektorów śląskich więzień, pochodzą głównie z Raciborza, Zabrza, Katowic i Mysłowic, wiele szczególnie cennych pamiątek przekazał z prywatnych

zbiorów funkcjonariusz SW z Cieszyna, mł.chor. Krzysztof Neścior, od lat pasjonujący się historią i prowadzący w Cieszynie własne Muzeum. Część eksponatów została przekazana przez innych funkcjonariuszy – dodaje mjr Justyna Bednarek. Wystawa mieści się w trzech pomieszczeniach na pierwszej kondygnacji zamku. Jest też podzielona na trzy części. – W sali głównej pokazaliśmy zbiory i pamiątki odnoszące się wprost do tradycji Służby Więziennej. W gablocie umieszczono odznaczenia resortowe (dawne i współczesne), elementy oryginalnego umundurowania, w tym także replikę munduru z okresu międzywojennego. Jest ziemia katyńska przywieziona przez funkcjonariusza z ZK Cieszyn podczas Pielgrzymki delegacji Służby Więziennej do Katynia we wrześniu 2009, rogatyw-

ka Wojska Polskiego z 1945 r. wykorzystywana wówczas w umundurowaniu strażników więziennych; odznaka przedwojennej Straży Więziennej z 1928 r., emitowana z okazji 10-lecia jej funkcjonowania. Zgromadziliśmy również elementy uzbrojenia i wyposażenia funkcjonariuszy, dziś już nie używane. Całość uzupełnia kolekcja fotografii, z których część pochodzi z archiwów Narodowego Archiwum Cyfrowego (nieodpłatnie nam udostępnionych), a część z prywatnych zbiorów funkcjonariuszy Służby Więziennej (z czego większość niepublikowana). Fotografie ilustrują Straż Więzienną lat 30. ubiegłego wieku (źródła NAC), służbę funkcjonariuszy w przeciągu niemal ostatnich stu lat, jak również ich życie już po służbie, z rodzinami, w gronie kolegów. W osob-

Rybnik 14 lutego na zamku w Raciborzu

otwarto izbę tradycji śląskiego więziennictwa. W XV wieku uwięzienie na raciborskim zamku pewnej grupy osób doprowadziło do międzynarodowego skandalu. Wszystko za sprawą porywczego księcia Jana, zwanego Żelaznym (13651424), władającego także ziemią rybnicką. ich poddani wysłali do tegoż księcia [opawsko-raciborskiego] posłów i listy ciężko mu grożąc, jak to w załączonych tutaj odpisach pism zobaczycie. Gdyby więc zdarzyło się, że król Polski czy Witold zamierzaliby przeciw nam i przeciw wam wystąpić, wtedy my przy was z całą siłą wspólnie być chcemy, aby im się przeciwstawić, gdyby powstała tego konieczność. Napisaliśmy także mistrzowi do Prus i całemu Zakonowi, że w razie potrzeby winni nam całą siłą pomóc, i nie mamy wątpliwości, że nam pomogą (cyt. za N. Mika, Przemyślidzi opawsko-raciborscy. Blaski i cienie panowania, [w:] Ziemia Raciborska rok IX (69), s. 49). Książę, mimo poczynionych okrucieństw i czynów haniebnych, troszczył się o swoje życie doczesne. W 1416 roku przeniósł kapitułę raciborską z kaplicy zamkowej p.w. św. Tomasza Becketa do kościoła farnego (WNMP) przy Rynku. Poszły za tym nowe, hojne uposażenia dla Kościoła. – Dopiero gdy mógł się radować kilkoma spadkobiercami stał się spokojniejszy i starał się odpokutować swoje karygodne czyny z przeszłości poprzez wyposażenie ufundowanego kościoła – kolegiaty w kilka prebend – pisał ks. Weltzel. – Usiłował pobożnemi fundacjami zmyć grzechy przeszłości – napisał wprost Franciszek Godula, autor Historyi Raciborza i okolicy, nie szczędząc władcy słów krytyki

(Książę Jan II. odznaczał się dziwną jakąś przewrotnością umysłu i dzikością obyczajów. Gwałtowny, burzliwy, kłótliwy, chwiejny w swych skłonnościach, to się wadził z sąsiadami, to się mieszał w spory innych, to zbrodniami kalał imię swoje). Żadnej wyrozumiałości nie miał wobec niego Jan Długosz. Opisując zgon Jana II pod datą 1419 odnotował: – Dwunastego sierpnia popadłszy w szał, umiera w Raciborzu syn księcia raciborskiego Mikołaja, książę raciborski Janusz, człowiek podstępny i przebiegły. Po tym jak w 1416 roku kapitułę przeniesiono z zamku do kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, jak podaje ks. Augustyn Weltzel, polecono „aby stara, stworzona przez przodków, kaplica kolegialna nie stała opustoszała i bez nabożeństw”. Z tego względu miano w niej każdego dnia odprawiać jedną lub dwie msze święte „i odbyć co roku cztery uroczyste procesje ku czci relikwii znajdujących się na zamku”. W XVI wieku, w burzliwym czasie szerzenia się konfesji luterskiej i rządach w Raciborzu protestanta, margrabiego Jerzego Hohenzollerna, po relikwiach nie było już śladu, a dolne pomieszczenie kaplicy zamkowej, jak wynika z datowanego na 1595 rok opisu zamku, stało się... więzieniem.

nej sali zaaranżowaliśmy celę więzienną nawiązując do historycznych źródeł potwierdzających istnienie na Zamku Piastowskim więzienia. W celi mamy oryginalne drzwi do celi z 1896 r., wykonane na zamówienie austriackiego ministerstwa więziennictwa dla zakładu karnego w Cieszynie, które przez sto lat pełniły w cieszyńskim więzieniu swą funkcję, przedwojenny zamek i fragment kraty z zakładu karnego w Raciborzu, jeden z niewielu (jeśli nie ostatni) zachowany w Polsce pojemnik na nieczystości, tzw. bomba, wykorzystywany dawniej w więzieniach, w których nie było kanalizacji; stare więzienne łóżko i oryginalną więzienną odzież dla skazanych sprzed kilkudziesięciu lat, szafkę i oryginalna grzałkę wykonaną przez więźniów (tzw. buzała), rękodzieła wykonane przez skazanych (tzw.fajans). Zadbaliśmy również o to, aby w salach znalazły się materiały pokazujące współczesną Służbę Więzienną. Zwiedzający będą mogli obejrzeć prezentacje multimedialne, filmy (m.in. Pamięć krat. 1919-2009

– film powstały w Areszcie Śledczym w Gdańsku), a od 15 lutego również wystawę fotograficzną „Śląska Służba Więzienna w architekturze”, która pokazuje, że nie wszystko co funkcjonalne musi być brzydkie. Na zdjęciach wykonanych przez bardziej i mniej znanych artystów współpracujących ze śląską SW (m.in. Elżbieta Lempp, Adam Maniura) oraz przez funkcjonariuszy SW możemy podziwiać XIX – wieczną architekturę jednostek penitencjarnych, w nią wtopione zabezpieczenia techniczno–ochronne, mury i fragmenty więziennych korytarzy. Dla zwiedzających Służba Więzienna przygotowała również informatory i egzemplarze pisma branżowego „Forum Penitencjarne” – opisuje mjr Bednarek.

Grzegorz Wawoczny

Zamek w Raciborzu zaprasza w weekendy, od godz. 10.00 do 18.00. Szczegóły na: www.zamekpiastowski.pl


22 lutego 2013

Wiadomości

SPECJAŁY Weroniki

Chilmon codziennie na caferybnik.pl

Ciasto serowo-brzoskwiniowe Często ciasta wymyślam z produktów jakie aktualnie posiadam w domu, tym razem również sok z kartonu który często używam do zrobienia budyniu zastąpiłam brzoskwiniami z puszki. Ciasto: 5 jajek, 6 łyżek mąki tortowej, 1 łyżka mąki ziemniaczanej, 6 łyżek cukru, 1 łyżeczka cukru wanilinowego, 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia. Białka ubić na sztywno wsypując stopniowo cukier i cukier wanilinowy, dodawać kolejno po jednym żółtku, lekko wymieszać i powoli wsypać obie mąki wymieszane z proszkiem do pieczenia. Ciasto wylewamy na blaszkę z piekarnika, gdzie dno wyłożone jest papierem pergaminowym. Piec w temp.180°C przez ok. 15 min. Masa budyniowa: 1 puszka brzoskwiń (820 g), 2 budynie waniliowe bez cukru, 0,5 szklanki cukru, 100 ml wody, 1 galaretka cytrynowa. Brzoskwinie razem z syropem zmiksować na mus, dolewając tyle wody aby całość miała 1 litr, po czym wsypać cukier. Całość doprowadzić do zagotowania i wlać oba budynie wymieszane w 100 ml zimnej wody, zagotować, zdjąć z ognia i wsypać suchą galaretkę. Mieszać tak długo aż galaretka się rozpuści, następnie odstawić do ostygnięcia i do całkowitego zgęstnienia. Masa serowa: 0,5 kg twarogu (z wiaderka), 3 łyżki cukru pudru, 150 ml gęstego jogurtu, 2 łyżeczki cukru wanilinowego, 300 ml śmietany 30%, 4 kopiaste łyżeczki żelatyny (20 g). Namoczyć żelatynę w 1/3 szklanki wody, a gdy napęcznieje rozpuścić na malutkim płomieniu, nie doprowadzając do zagotowania. Ser wymieszać ręcznie z cukrem i jogurtem, a zimną kremówkę ubić z cukrem wanilinowym. Ubitą kremówkę wymieszać z serem (mikserem na małych obrotach) po czym wlać letnią żelatynę, całość wymieszać. Na upieczony biszkopt rękawem cukierniczym wyciskać obficie najpierw masę serową, następnie w puste miejsca wycisnąć masę budyniową. Całość odstawić na parę godzin do lodówki. Życzę smacznego!

Modra kapusta z goździkami na ciepło Tę kapustę nauczyła robić mnie moja śp. mama, która zawsze podawała ją do śląskich rolad, kaczki lub pieczeni. Serwuje się ją na ciepło. Zamiast sokiem z cytryny zakwaszała ją niewielką ilością octu. Składniki: 1 główka czerwonej kapusty (około 1,5 kg), 100 g wędzonego boczku, 2 średnie jabłka, 1 duża cebula, 6 goździków, 2 liścia laurowe, 4-5 kulek ziela angielskiego, 1,5 łyżeczki cukru, 1 płaska łyżeczka soli, pieprz mielony, 4-5 łyżeczek soku z cytryny. Boczek pokroić w kosteczkę, wrzucić do garnka i wytopić. Kapustę poszatkować i wrzucić do wytopionego boczku, dodać obrane i potarte jabłka, pokrojoną w kostkę cebulę oraz liście laurowe, goździki, ziele angielskie, cukier i sól. Całość postawić na ogniu, wlać 1/3 szklanki wody, przykryć i dusić często mieszając. Gdy kapusta będzie prawie miękka, zdjąć pokrywkę i dusić bez przykrycia. Gdy woda wyparuje, a kapusta całkiem zmięknie, wlać sok z cytryny i doprawić czarnym zmielonym pieprzem. Gdyby kapusta podczas duszenia się przypalała wlać 2-3 łyżki wody. Zamiast boczku można użyć 3-4 łyżki oleju.

Życzę smacznego!

8

Możesz dostać dotację na eko-grzanie Rybnik Magistrat rozpoczął realizację III Etapu Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Miasta Rybnika. Program realizowany będzie poprzez instalację kolektorów słonecznych w budynkach mieszkalnych osób fizycznych. Program realizowany będzie ze środków budżetu miasta, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach oraz wkładu własnego uczestniczących w nim mieszkańców. Wysokość dofinansowania ze strony miasta nie będzie przekraczała 50% kosztów kwalifikowanych i nie wyniesie więcej, niż 7 500 zł. Formularze Wniosków będą dostępne od 1 marca w Urzędzie Miasta (kancelaria, pok. nr 013) oraz na stronie internetowej miasta www.rybnik.eu. Wnioski będą przyjmowane w okresie od 4 do 29 marca w kancelarii urzędu oraz za pośrednictwem Poczty Polskiej (będzie decydować stempel pocztowy). W kolejności realizacji ww. przedsięwzięcia mają pierwszeństwo inwestorzy, którzy: złożyli ankietę w 2010 r. i wniosek w marcu 2011 r. i marcu 2012 r. a ze względu na ograniczoną liczbę (100 szt) instalacji kolekReklama

torów nie wykonano przedsięwzięcia; złożyli wniosek w marcu 2011 r. i marcu 2012 r. a ze względu na ograniczona liczbę (100 szt) instalacji kolektorów nie wykonano przedsięwzięcia; złożyli anReklama

kietę w 2010 r. i złożą wniosek w terminie od 4 marca do 29 marca br. oraz złożą wniosek w terminie od 4 marca do 29 marca br. red.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.